José Mariano Alta, ayllukunami “Papaku” ninakun, Kichwa yachak runami, ñawpa alpargatakunata cabuyamanta rurak. Ñukaka 89 watata charin, kaykunapi ñawpakama ruranakushka shamuk shamupi kawsashka.

Papaku Mariano Topo Altomanta wawakunata rikushpa kawsashka, chaymanta Santa Bárbara llaktapi kawsankapak shamurka, kunan alli warmikunawan kawsashpa. Kikin yachaykuna chay cuarta grado kaspaka, runakunamanta yachachik, rezadormi kaspaka. Llaktakunapi tukuy warmikunata yachachishka, llakta yuyaykuta ñawpakama rantishka.

Yachaykuna rurayka wakcha sumak alpargatakunata ruraymanta shamu. Anrrabí yachaywasipi conserjemanta yachashka, kikinpa kamaymanta. Cabuyamanta sacha chaskishpa, mantakunata Anrrabí-Chilcapamba warmikunamanta chaskishpa, kawsay yachaymanta rurashka. Kurkunata, cadejokunata, almaradakunata kikinka llankashpa, yuyashpa, munaywan rurashka.

Papaku alpargatakunata mana shina shina ruranichu, identidadwan, sumak riksishka rurashka. Runakunaka shamu, kikinkaman alpargatakunata maskashpa. Kikinka wasipi llankanakushka, chay wasika kikinka rurana wasi shinami. Ñawpa riyukuna, sacha maderokuna, yaku rumi, metal llankanakuna kurku punsun almaradawan apamushka.

Ñawpa watakunapi Cotacachi llaktakunapi, Otavalo urkupi alpargatakunata ruranakunata rantinakurka. Plaza de Ponchospi rantikurka, 6 o 7 sucre ninakun. Kikinka alli kawsaykunata yuyaykunata nin: “Ñukaka rantishpa kuska kawsani.”

Kunan punchapi, upaykunata mana alli shina, kikinka shamurisha manakaymi. Nishu warmikunaka kikinkamanda alpargatakunata maskankuna. Kikinka ama shuyanchu, ñawpa alpargatero Cotacachipi ñukaka shamuni, nin.

Wata watamanta, kikinka yachachinakunata munashka: llapa runakunata, extranjero runakunata, municipalidadmanta shuyashka. Shinallatakuna mana rurayta yachangachu. Kikinka shuyani: kikinka wawakunapi, ñustakunapi, shukmi rurayta shamun.

Kunan punchapi, José Mariano Alta rurashpa kawsani, ñawpa yachaykunawan alpargatakunata, mantakunata rurashpa. Kay llankay mana llankaylla chu: runa yuyay, llakta sumak yachay, runa shunkuwan rurashka yachaymi. Kikinka yachaymi ñawpakama shamushka, kikin yachayta ama chinkachunmi, ñukanchik shuk punchapi kaykunata pampachishunmi.